آموزشگاه موسیقی هنرپارسه

کلارینت

چرا کلارینت ساز انتقالی است؟

ساز انتقالی به چه معنی است؟

علت انتقالی بودن سازها چیست؟

این موضوع بیشتر جنبه تاریخی دارد تا جنبه علمی. راستش را بخواهید خود نوازندگان و سازندگان این سازها هم دلیلش را نمی دانند اما دو نطریه از بقیه نطریه ها قابل قبول تر است
1- در سالهایی که سازهایی مانند کلارینت و ابوا و... ساخته شدند، صنعت سازسازی مانند امروز رشد نکرده بود و از طرفی تعداد سازندگان ساز هم بسیار محدود بود (و البته تعداد نوازندگان)
از آنجایی که سازهای بادی این قابلیت را نداشتند تا مانند سازهای زهی تک تک سیمهایش را کوک کرد و یا با جابجایی انگشت روی سیم، صدا را تغییر داد می بایست سوراخها و اندازه ساز بسیار دقیق محاسبه می شد. اولین نمونه کلارینتی که دقیق ساخته شد و همه نتهای آن صدای درستی داشت، کلارینتی بوده که انگشگذاری ساده آن، گام سی بمل مازور را به صدا در می آورد. با توجه به اینکه تغییر اندازه ساز منجر به ناکوک شدن آن میشد، همان قالب را سالهای سال برای تولید استفاده کردند تا جایی که این موضوع برای نوازندگان عادی شده و امروز که به لطف صنعت ساز سازی، کلارینت و ساکسیفون و ترمپتهای غیر انتقالی ساخته می شود، مورد استقبال نوازندگان قرار نمی گیرد. خود من به عنوان نوازنده ساکسیفون، از ساکسیفون تنور استفاده می کنم که همه نتهای آن یک فاصله نهم بزرگ پایینتر صدا می دهد و تمایلی برای استفاده از ساکسیفون غیر انتقالی ندارم.
2- عمل انتقال در سازهای بادی چوبی سخت است و کلارینتهایی مانند کلارینت می بمل، سی بمل، لا و حتی سل ساخته می شود تا نوازنده گاهی با تعویض ساز خود بتواند تونالیته قطعه را تغییر دهد و دچار دردسر نشود چرا که سیستم انگشتگذاری در تمام انواع کلارینت یکسان است و فقط صدای حاصل از آن بالاتر و یا پایین تر است. ضمن اینکه گستره صوتی سازهای بادی نسبتاً محدود است و وجود انواع کلارینت می تواند گسترۀ صوتی وسیعی را پوشش دهد.