طبقه بندی سازهای موسیقی
لابد شما نیز اصطلاحاتی مانند «سازهای زهی»، «سازهای بادی» و ... را شنیده اید و مایلید بیشتر در این باره بدانید.
در این مقاله سعی داریم دسته بندی سازها را مطابق با استاندارد wersi که یکی از مشهورترین کمپانی های تولید سازهای الکترونیک در آلمان است بررسی کنیم.
سازها در حال حاضر به پنج دسته اصلی تقسیم می شوند که هر یک از این دسته ها نیز خود به چند دسته دیگر تقسیم بندی می گردد.
سازهای زهی Chordophone : به سازهایی گفته می شود که صدای آنها از ارتعاش سیم یا زه تولید می شود
سازهای زهای خود به چند گروه تقسیم می شوند:
زیتر Ziter : زیترها سازهای زهی هستند که صدای آنها از برخورد وسیله ای مثل مضراب به سیم تولید می شود مانند تار، سه تار، گیتار، سیتار و...
استرینگ Strings: استرینگ خود به معنی زه و طناب است اما در این طبقه بندی به سازهای زهی گفته می شود که صدای آنها از سایش «آرشه» به سیم تولید می گردد مانند ویولن، ویولا، ویولن سل، کمانچه، قیچک و...
سازهای بادی Airophone: سازهایی هستند که صدای آنها با جریاد باد ( دمیدن انسان یا فانوس) تولید می شود که معمولا دو گونه اند:
سازهای بادی برنجی (فلزی) Brass: سازهایی که بدنه آنها از جنس فلز است مانند ساکسوفون، ترومپت، هورن و...
سازهای بادی چوبی Woodwind: سازهای بادی که بدنه آنها از جنس چوب است مانند نی، فلوت، پن فلوت و...
سازهای پوستی Membranophone: سازهای که صدای آنها از ارتعاش پوست تولید میشود مانند دف، تنبک، تیمپانی و...
سازهای خودصدا ideophone: سازهای که صدای آن از بدنه خود ساز تولید می شود مانند: هنگدرام، کاخن، کوزه، سنج و...
سازهای الکترونیکی Electrophone: سازهایی که صدای آنها توسط فرکانسهای ساختگی و شکل موجهای طراحی شده با سینت سایزرها تولید می شود مانند کیبوردها، گیتار الکترونیک، ویدرام و...
البته برای دقیق ترشدن این دسته بندی، غیر از روشهای تولید صدا، نوع نواختن ساز را هم در این دسته بندی دخیل می کنند. مثلا گروه سازهای کلاویه ای، سازهای کوبه ای و...
مثلا آکاردئون یک ساز کلاویه ای بادی است درحالی که پیانو یک ساز کلاویه ای زهی است و همچنین زایلوفون یک ساز کوبه ای Percassion محسوب می گردد.
دسته بندی سازها قدمتی طولانی دارد و از دوران کهن توسط افرادی چون فیثاغورث و صفی الدین ارموی و عبدالقادر مراغی تا شفنر و هورن-زاکس و همچنین کمپانیهای مطرح امروزی ادامه داشته است.
درضمن با تغییر و تکوین سازها این طبقه بندی همواره درحال تغییر است، مثلا فلوت که در دسته سازهای بادی چوبی طبقه بندی می گردد امروزه از فلزاتی چون مس، نقره و طلا ساخته می شوند.